Het tijdig herkennen van dementie symptomen is van essentieel belang voor passende zorg en ondersteuning. Dementie kent verschillende stadia en vertoont uiteenlopende symptomen. Hieronder vind je een overzicht van de belangrijkste dementie symptomen in verschillende fasen.
In de vroege fase van (ouderdoms)dementie kunnen mensen tekenen van geheugenverlies vertonen, evenals veranderingen in gedrag en karakter. Terugkerende geheugenklachten, moeite met dagelijkse handelingen, desoriëntatie in tijd en plaats, taalproblemen en het kwijtraken van spullen zijn veelvoorkomende vroege symptomen. Soms gaan mensen zich ook terugtrekken en sociale contacten vermijden. Bij anderen treden veranderingen in het gedrag op. Een lijst:
De patiënt beseft dat hij of zij geheugenproblemen of een verstoord denken heeft. Dit zorgt ook voor een verlaagd zelfvertrouwen en een rouwproces, de zaken die vroeger zo goed liepen, vlotten nu niet meer. De patiënt voelt zich daardoor bedreigd.
De persoon met dementie is steeds meer verdwaald. Heden en verleden lopen door elkaar, de symptomen worden steeds herkenbaarder. Daardoor raakt iemand met dementie het besef van persoon, tijd en plaats kwijt.
Wie dementie heeft, trekt zich volledig terug. De patiënt slaagt er nog amper in om contact te maken en het wordt steeds moeilijker gevoelens te verwoorden. Dit kan wel nog door middel van beweging en/of onverstaanbare geluiden.
De ogen zijn meestal gesloten en de persoon met dementie is elke vorm van verbinding met de buitenwereld kwijt. Zintuigelijke ervaringen roepen weliswaar geen gedachten meer op maar kunnen wel leiden tot spanning of ontspanning.
Naarmate dementie vordert, kunnen de symptomen intenser worden. In de latere stadia kunnen motorische problemen, zoals stijve bewegingen en evenwichtsproblemen, voorkomen. Ook is het mogelijk dat dementie de motoriek al vanaf het begin treft, het verloop van dementie is dan ook niet een uniform gegeven dat bij iedere persoon exact hetzelfde verloopt. Taalproblemen en geheugenverlies verder toenemen. Veranderingen in gedrag en karakter, zoals onrust, achterdocht of agressie, kunnen zich ook manifesteren.
In de laatste fase van dementie kunnen symptomen zeer ingrijpend worden. Mensen kunnen moeite hebben met het herkennen van personen en objecten, daarom hebben ze vaak begeleiding nodig bij dagelijkse activiteiten, zoals eten en persoonlijke verzorging. De communicatie kan bijna volledig verloren gaan, en het vermogen om te lopen en te bewegen kan ernstig beperkt zijn.
De ziekte van Alzheimer wordt gekenmerkt door geheugenproblemen. Naarmate de ziekte vordert, kunnen taalproblemen, desoriëntatie in tijd en plaats, en gedragsveranderingen toenemen. Mensen met Alzheimer kunnen moeite hebben met het volgen van gesprekken en het nemen van beslissingen.
Vasculaire dementie, veroorzaakt door problemen met de bloedtoevoer naar de hersenen, kan zich op verschillende manieren uiten. Symptomen variëren afhankelijk van de getroffen hersengebieden, maar kunnen problemen omvatten met denken, plannen maken, spreken en bewegen.
Frontotemporale dementie (FTD) is een complexe vorm van dementie met specifieke symptomen die vaak moeilijk te herkennen zijn. Deze variant, die vaker voorkomt bij mensen onder de 65 jaar, tast delen van de hersenen aan die verantwoordelijk zijn voor gedrag, persoonlijkheid, emoties, taalvaardigheid en motoriek.
Lewybody dementie begint geleidelijk. Vaak functioneert het geheugen nog relatiefgoed, maar de persoon reageert trager, dwaalt in gedachten af en heeft moeite metplannen maken en initiatief nemen. Ook kan het ruimtelijk inzicht afnemen:oriënteren en afstanden inschatten worden moeilijk. In bepaalde periodes kan erflinke verwardheid optreden en op andere momenten weer minder.
Het herkennen van dementie symptomen is van groot belang om tijdig passende maatregelen te nemen en de juiste zorg en ondersteuning te verkrijgen. Als je je zorgen maakt over de symptomen bij jezelf of een dierbare, aarzel dan niet om contact op te nemen met een arts voor een grondige evaluatie en begeleiding.
Let op: Deze tekst is bedoeld voor informatieve doeleinden en vervangt geen professioneel medisch advies. Raadpleeg altijd een gekwalificeerde zorgverlener voor de diagnose, behandeling en zorg van dementie. Deze informatie is in grote lijnen afkomstig van Expertisecentrum Dementie Vlaanderen, Alzheimer-Nederland en andere officiële instanties.
In de regio Genk, As, Oudsbergen, Bree, Zutendaal, Lanaken en Maasmechelen kan je terecht bij ons (Menos) voor: thuiszorg op maat en psychologische begeleiding voor mensen met dementie; ondersteunings- en familiegroepen, lotgenotencontact en ontmoetingshuis voor mensen met jongdementie.
